در ماده ۱ قانون تغییر نام وزرات آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی مصوب ۱۶/۴ /۱۳۵۴ اصطلاحات شهرسازی بدینگونه معرفی شده است:
1 – طرح جامع سرزمين:
طرح جامع سرزمين، طرحي است كه شامل استفاده از سرزمين در قالب هدف ها و خط‌مشي‌هاي ملي و اقتصادي از طريق بررسي امكانات و منابع مراكز‌جمعيت شهري و روستايي كشور و حدود توسعه و گسترش شهرها و شهرك‌هاي فعلي و آينده و قطب‌هاي صنعتي و كشاورزي و مراكز جهانگردي و‌خدماتي بوده و در اجراي برنامه‌هاي عمراني بخشهاي عمومي و خصوصي ايجاد نظم و هماهنگي نمايد.
2 – طرح جامع شهر:
طرح جامع شهر عبارت از طرح بلندمدتي است كه در آن نحوه استفاده از اراضي و منطقه‌بندي مربوط به حوزه‌هاي مسكوني، صنعتي بازرگاني، اداري و‌كشاورزي و تأسيسات و تجهيزات و تسهيلات شهري و نيازمنديهاي عمومي شهري، خطوط كلي ارتباطي و محل مراكز انتهاي خط (ترمينال) و‌فرودگاه‌ها و بنادر و سطح لازم براي ايجاد تأسيسات و تجهيزات و تسهيلات عمومي، مناطق نوسازي، بهسازي و اولويت هاي مربوط به آنها تعيين‌مي‌شود و ضوابط و مقررات مربوط به كليه موارد فوق و همچنين ضوابط مربوط به حفظ بنا و نماهاي تاريخي و مناظر طبيعي، تهيه و تنظيم مي‌گردد.طرح جامع شهر بر حسب ضرورت قابل تجديد نظر خواهد بود.
3ـ طرح تفصيلي:
طرح تفصيلي عبارت از طرحي است بر اساس معيارها و ضوابط كلي طرح جامع شهر نحوه استفاده از زمينهاي شهري در سطح محلات مختلف شهر و‌موقعيت و مساحت دقيق زمين براي هر يك از آنها و وضع دقيق و تفصيلي شبكه عبور و مرور و ميزان و تراكم جمعيت و تراكم ساختماني در‌واحدهاي شهري و اولويت هاي مربوط به مناطق بهسازي و نوسازي و توسعه و حل مشكلات شهري و موقعيت كليه عوامل مختلف شهري در آن تعيين‌مي‌شود و نقشه‌ها و مشخصات مربوط به مالكيت بر اساس مدارك ثبتي تهيه و تنظيم مي‌گردد.
4 – طرح هادي:
طرح هادي عبارت از طرحي است كه در آن جهت گسترش آتي شهر و نحوه استفاده از زمين هاي شهري براي عملكردهاي مختلف به منظور حل‌مشكلات حاد و فوري شهر و ارائه راه حل هاي كوتاه‌مدت و مناسب براي شهرهايي كه داراي طرح جامع نمي‌باشند تهيه مي‌شود.
سایر طرح های معماری و شهرسازی که در این قانون ذکر نشده اند شامل موارد زیر هستند:
طرح كالبدي ملي
با هدف مكانيابي براي گسترش آينده شهرهاي موجود و ايجاد شهرها و شهرك‌هاي جديد، پيشنهاد شبكه شهري آينده كشور يعني اندازه شهرها، چگونگي استقرار آنها در پهنه كشور و سلسله مراتب ميان شهرها به منظور تسهيل و مديريت سرزمين و امر خدمت رساني به مردم و پيشنهاد چارچوب مقررات ساخت و ساز در كاربري‌هاي مجاز زمينهاي سراسر كشور
طرح كالبدي منطقه‌اي
با هدف مكانيابي براي گسترش آينده شهرهاي موجود و ايجاد شهرها و شهرك‌هاي جديد، پيشنهاد شبكه شهري آينده كشور يعني اندازه شهرها، چگونگي استقرار آنها در پهنه كشور و سلسله مراتب ميان شهرها به منظور تسهيل و مديريت سرزمين و امر خدمت رساني به مردم و پيشنهاد چارچوب مقررات ساخت و ساز در كاربري‌هاي مجاز زمينهاي سراسر كشور
طرح توسعه و عمران (جامع) ناحيه‌اي
اين طرح در اجراي وظايف محول شده در قانون تغيير نام وزارت آباداني و مسكن به وزارت مسكن و شهرسازي و تعيين وظايف آن – مصوب 1353- و تصويبنامه شماره 70971/ت407 ه مورخ 5/11/1373 هيات وزيران، به منظور تدوين سياست‌ها و ارائه راهبردها در زمينه هدايت و كنترل توسعه و استقرار مطلوب مراكز فعاليت، مناطق حفاظتي و همچنين توزيع متناسب خدمات براي ساكنان شهرها و روستاها در يك يا چند شهرستان كه از نظر ويژگي‌هاي طبيعي و جغرافيايي همگن بوده و از نظر اقتصادي، اجتماعي و كالبدي داراي ارتباطات فعال متقابل باشند، تهيه مي‌شود.
طرحهاي بهسازي، نوسازي، بازسازي و مرمت بافت‌ها
طرحهاي بهسازي، نوسازي، بازسازي و مرمت بافت‌ها طرح‌هايي هستند كه براي بهسازي، نوسازي و بازسازي محلات شهر اعم از قديم، جديد و يا مساله‌دار به عنوان طرح تفصيلي بخشي از بافت موجود شهر تهيه مي‌شوند.
طرح آماده‌سازي توسعه‌هاي جديد در شهرها
اين طرح‌ها شامل مجموعه عمليات لازم براي مهيا نمودن زمين جهت احداث ممكن و تأسيسات لازم مربوط مطابق قانون زمين شهري و آيين نامه‌هاي اجرايي آن است و به عنوان طرح تفصيلي توسعه‌هاي جديد شهري تهيه مي‌گردد.
طرح شهرهاي جديد
عبارت است از طرح‌هايي كه براي ايجاد شهرهاي جديد طبق تعريف ماده (1) تصويب نامه شماره 2340/ت276هـ مورخ 25/6/1371 در قالب طرحهاي كالبدي ملي و منطقه‌اي و جامع ناحيه‌اي ضرورت و مكان ايجاد آنها با سقف جمعيتي و نوع فعاليت معين به تصويب شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران خواهد رسيد و متعاقب آن و مانند ساير شهرها بايستي براي آنها طرح جامع و تفصيلي تهيه شود.
طرح هادي روستا
عبارت از طرحي است كه ضمن ساماندهي و اصلاح بافت موجود ميزان و مكان گسترش آتي و نحوه استفاده از زمين براي عملكردهاي مختلف از قبيل مسكوني، توليدي، تجاري و كشاورزي و تأسيسات و تجهيزات و نيازمنديهاي عمومي روستايي را حسب مورد در قالب مصوبات طرحهاي ساماندهي فضا و سكونتگاه‌هاي روستايي يا طرحهاي جامع ناحيه‌اي تعيين مي‌نمايد.
