سیمان پودری است که از چسباندن ذرات خاک رس و ذرات سیلیکات و آهک تحت دمای بالا در حدود ۱۴۰۰-۱۵۰۰ درجه سانتیگراد ساخته می شود. به جسم سختی که پس از حرارت دادن به دست می‌آید، کلینکر میگویند. از آسیا کردن کلینکر به همراه مقدار مناسبی سنگ گچ، میتوان انواع مختلفی از سیمان را تولید کرد. از مخلوط سیمان با مصالح سنگی دیگر خصوصا ماسه، شن و سنگ برای ساخت انواع ملات و بتن استفاده می گردد.
به طور کلی تولید سیمان به دو روش خشک و تر انجام میشود. برای تولید به روش خشک، سنگ آهک به همراه سیلیس (مادهی رسی) و آلومینا خرد میشود تا به دانه بندی مناسب برسند و در دمای حدود ۱۴۰۰ درجه سانتیگراد و در کوره‌ی دوار (Rotary Kiln) پخته می‌شوند و کلینکر نام دارد و حالت کلوخه‌ای دارد. محدوده اندازه ذرات برای کلینکر از حدود 2 اینچ تا حدود 10 اینچ است.
کلینکر به تنهایی قابل مصرف نیست و برای بهبود گیرش، در آسیاب گلوله ای آسیاب شده ، موادی مانند گچ (ژیبس) اضافه گردد. در این مرحله مادهی تیره رنگی به دست می آید که همان سیمان پرتلند است.
اجزای تشکیل دهنده سیمان به شرح زیر هستند:
- مصالح آهکی خارجی (حدود ۶۰٪ الی ۶۷٪)
- رس (حدود ۳٪ الی ۷٪)
- سیلیس (۱۷٪ الی ۲۷٪)
- اکسیدهای معدنی
- اکسید آهن (۰/۵٪ الی ۶٪)Fe2O۳
- اکسید سدیم (۰/۲٪ الی ۱/۳٪)Na2O
- اکسید منیزیم (۰/۱٪ الی ۴/۵٪)MgO
- اکسید پتاسیم (۰/۲٪ الی ۱/۳٪)K2O
- اکسید آلومینیوم (۳٪ الی ۸٪)Al2O۳
سیمان در بتن کاربرد دارد و وظیفه آن صرفا چسباندن دانه ها به یکدیگر است و به خودی خود تاثیری در مقاومت و باربری ندارد. از این رو بتن خوب بتنی است که وقتی نمونه ای از آن شکسته شود، دانه های سنگی آن از وسط شکسته شده و سیمان ها پاره نشود. سیمان ها دارای ریشه آهکی می باشند. ماده اصلی سیمان و مواد تشکیل دهنده سیمان آهک و ماده اولیه اصلی تولید سیمان، سنگ آهک است. بر این اساس سیمان ترکیبی است از اکسید کلسیم (آهک) با سایر اکسیدها نظیر اکسید آلومینیوم، اکسید سیلیسیم، اکسید آهن، اکسید منیزیم و اکسید های قلیایی که میل ترکیب سیمان با آب داشته و در مجاورت هوا و در زیر آب به مرور سخت می گردد و دارای مقاومت می شود.
انواع سیمان
حال به معرفی انواع سیمان های رایج می پردازیم که عبارتند از:
- معمولی یا نوع I
- سیمان پرتلند
- سیمان پرتلند – آهکی
- سیمان بنائی
- سیمان پوزولانی
- سیمان زود سخت شونده
- سیمان با حرارت متوسط یا سیمان اصلاح شده (نوع 2)
- سیمان با تولید حرارت کم یا نوع 4 (دیرگیر)
- سیمان پرتلند پوزولانی
- سیمان پرتلند مرکب
- سیمان ضد سولفات ها یا نوع 5
- سیمان سرباره کوره
- آلومینا بالا یا پرآلومین
- سیمان تندگیر یا نوع 3
- سیمان هیدورلیک ضد آب
- سیمان سفید
- سیمان های رنگی
- سیمان هوازا یا حباب زا
- سیمان منبسط شونده
- سیمان هیدروگرافیک
- سیمان سوپر هیدروفوبیک
- سیمان نسوز 450
- سیمان نسوز 500
- سیمان نسوز 550
- سیمان گوگردی
- سیمان های با گیرش تنظیم شده
- سیمان چاه نفت
- سیمان پلاستیک
معمولی یا نوع I
این سیمان متداول‌ترین نوع مصرفی است و در کارهای عمومی ساختمان به غیر از مواردی که بتن در معرض سولفات‌های موجود در خاک و یا آب قرار می‌گیرند، به کار می‌روند. این سیمان براي مصارف عمومی که ویژگی خاصی از بتن خواسته نشده است، مصرف میشود. از این نوع سیمان در ساختن پیاده روها، روسازي جاده ها، پل هاي بتن مسلح، راه آهن، مخازن، لوله هاي آب و ملات براي بنایی استفاده میشود. به طور کلی بهتر است از این سیمان در مواردي که نیاز به خواص ویژه دیگر سیمانها علی الخصوص در محیط هاي خورنده حاوي یونهاي مهاجم بتن استفاده نشود. اخیراً این نوع سیمان در سه کلاس 325-1 ،425-1 و 525 -1 تولید و عرضه میشود. براي کلاسهاي با مقاومت بالا (435-1 و 525-1(و در مناطق گرمسیر که خطر افزایش دماي بتن به 32 درجه سانتیگراد و در بتن ریزي حجیم به بیش از 15 درجه سانتیگراد وجود دارد، مصرف این کلاس ازسیمان ها بایستی با احتیاط صورت گیرد.
سیمان پرتلند
این دسته به نوع تجاری نیز معروف است و با اضافه کردن سنگ گچ به کلینکر تولید میگردد. از اجزای اصلی این نوع سیمان میتوان به سنگ آهک، آلومینا و سیلیسی که در رس یاشیل (شیت رسی) موجود است، اشاره کرد.
سیمان پرتلند – آهکی
این نوع سیمان در تهیه ملات و بتن در کلیه مواردی که سیمان پرتلند نوع 1 به کار می رود قابل استفاده است. دوام بتن را در برابر یخ زدن، آب شدن و املاح یخ زا و عوامل شیمیایی بهبود می دهد.
سیمان بنائی
برای استفاده در مواقعی که ملات بنائی با مقاومت های کمتر از سیمان پرتلند نوع 1 مورد نیاز است. سیمان بنایی سیمانی است که در بیشتر کشورهای صنعتی به منظور مصرف در ملات ها و کارهای بنایی ساخته می شود. اکثر کارخانه ها فرمول خاص خود را برای ساختن این سیمان رعایت کرده و آن را مخفی نگه می دارند و منتشر نمی کنند. این سیمان معمولاً از مخلوط کردن حدود %۵۰ کلینکر سیمان پرتلند و حدود %۴۵ گرد سنگ آهک مرغوب و قدری سنگ گچ و برخی مواد افزودنی با مقاومت کمتر از سیمان پرتلند ولی دارای خواص مطلوب جهت کارهای بنایی ساخته می شود. بعضی سیمان های بنایی، آمیخته ای از سیمان پرتلند و آهک مرده و مواد افزودنی هستند. سیمان های ویژه دیگری نظیر سیمان چاه نفت، سیمان برقی، سیمان سوپر سولفات، سیمان منبسط شونده، سیمان با گیرش تنظیم شده، سیمان با ماده حباب ساز، سیمان آب بند کننده، سیمان پلاستیک (خمیری) نیز وجود دارند که در این مطلب از بحث پیرامون آن ها خودداری می شود.
سیمان پوزولانی
جنس پوزولان سیلیکات و تقریباً شبیه سیمان است، منتهی واکنش سیمان را ندارد. در سیمان پوزولانی حداکثر 15 درصد سیمان )نوع 1 ،2 و 5 )را تشکیل میدهد. این نوع سیمان براي مصارف عمومی در ساخت ملات یا بتن به کار میرود و با نشانه «پ.پعرضه میگردد. این سیمان علاوه بر دارا بودن مشخصات کاربردي کلینکر سیمان هاي مورد استفاده، متناسب با نوع و ویژگی پوزولان مورد استفاده، خواص ویژه اي نیز دارا میباشد. پایین بودن حرارت هیدراسیون اولیه و نهایی، کاهش نفوذپذیري بتن و ایجاد دوام قابل توجه در محیطهاي حاوي املاح خورنده، جذب قلیایی هاي سیمان و قابلین حفظ خواص بتن تازه در زمان طولانی تر، از جمله خواصی است که زمینه هاي کاربرد گسترده در مناطق گرمسیري و بتن ریزي حجیم، استفاده از سنگدانه هاي نامرغوب واکنشزا با قلیایی ها، استفاده در محیط هاي حاوي یونهاي سولفات و کلر، قابلیت حمل تا فاصله بیشتر و در مجموع دوام و پایداري بیشتر را سبب میشود. در سیمان پوزولانی ویژه ماده پوزولانی بین 15 تا 40 درصد وزنی سیمان مزبور را تشکیل میدهد. مزایا و ویژگیهاي سیمان پرتلند پوزولانی به شرح زیر است: حرارت هیدراسیون سیمان پرتلند پوزولانی کمتر از سیمان معمولی بوده و در بتن ریزي هاي حجیم و هواي گرم از افزایش دماي بتن تازه و بروز تركه اي حرارتی جلوگیري میکند. پدیده آب انداختگی بتن حاوي پوزولان، کمتر از بتن معمولی بوده و از بروز تركهاي سطحی و عمقی جلوگیري میکند. سیمان پرتلند پوزولانی مصرف عمومی داشته و مشابه سیمان معمولی در ساخت ملات یا بتن به کار میرود. مطابق آیین نامه بتن ایران (آبا) غلظت یون سولفات در محیط آبی بیشتر از ppm 2500 و در محیط خاکی بیش از 1 درصد است. واکنش پوزولانی منجر به کاهش آهک آزاد داخل بتن شده که ضمن کاهش خلل و خرج، از نفوذپذیري این بتن کاسته و از بروز شوره زدن، سفیدك بتن و کربناته شدن آن جلوگیري مینماید. این کاهش نفوذپذیري موجب دوام بتن در برابر املاح و مواد خورنده بتن و آرماتور میشود. این سیمان به دلیل داشتن سهم کمتري از کلینکر نسبت به سیمان پرتلند مشابه، داراي سخت شوندگی و گیرش اولیه طولانیتري است و لذا بهتر است برداشتن قالب یا بارگذاري این نوع بتن ها با گذشت زمان بیشتري صورت گیرد. همچنین به علت جذب آب و کاهش روانی و افت اسلامپ، مناسب است از به کارگیري آب بیشتر براي روانی بتن اجتناب گردد و از مواد روانساز بهره گیري شود.
سیمان پرتلند مرکب
ماده چسباننده هیدرولیکی از خانواده سیمان پرتلند که از آسیاب و مخلوط کزدن کلینگر سیمان پرتلند با حداقل 2 نوع از انواع افزودنی معدنی (سنگ آهک ویژه، پوزولان طبیعی مرغوب، سرباره کوره آهنگدازی، خاکستر بادی، پوزولان کلسینه شده، رس یا شیل پخته، دوده سلیسی) همراه با درصد مناسبی از سنگ گچ حاصل می شود. این سیمان در تهیه انواع ملات و بتن کاربرد دارد. . سیمان پرتلند مرکب نرمی بالایی دارد که كه موجب جذب آب بيشتر و ايجاد شرايط مناسب تر جهت افزايش مقاومت ملات سيمان ميگردد بطوريكه رشد مقاومت اين نوع سيمان با شيب مناسبي آغاز شده و پس از 28 روز نيز ادامه يافته و با گذشت زمان به بالاترين ميزان ممكن ميرسد . بدليل بالا بودن نرمي سيمان و پرشدن خلل و فرج بين شن و ماسه كه درنتيجه فيلرمورد نياز را تامين نموده و موجب كاهش ترك عمقي و ميكرو ترك در سطوح سيماني شده و از نفوذ آب جلوگيري مي نمايد . همچنین این نوع سیمان زمان گیرش مناسبی دارد که درنتيجه ايجاد فرصت زماني مناسب جهت استفاده بهينه از ملات سيمان را ایجاد می کند . افزايش ميزان مقاومت سايشي سطوح سيماني بدليل وجود سيليس بالاتر در این سیمان تاثير مستقيم در كاهش فرسايش فيزيكي و افزايش عمر قطعات سيماني دارد . لازم به ذکر است بدلیل پايين بودن حرارت حاصل از واكنش آب با این سيمان ، گرماي حاصله بتدريج و همزمان با سفت شدن ملات سيمان خارج شده و از ترك خوردن سطوح قطعه سيماني جلوگيري مي نمايد . کاربرد این سیمان موجب رفع پديده نامطلوب شوره زدن در قطعه سیمانی وجلوگيري از كربناته شدن بتن و همچنين كاهش پديده آب انداختگي و جمع شوندگي بتن می گردد.
سیمان زود سخت شونده
سیمان زود سخت شونده از لحاظ ویژگی های دیگر شبیه سیمان پرتلند معمولی است و سیمانی است که مقاومت آن به علت درصد بالای مقدار C3S به سرعت افزایش می‌یابد. کاربرد آن در تعمیرات و قطعات پیش‌ساخته است. از این نوع در بتن ریزی‌های حجیم مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. استفاده از این سیمان می تواند سرعت ساخت و ساز را افزایش و هزینه های پروژه را کاهش دهد.
سیمان با حرارت متوسط یا سیمان اصلاح شده (نوع 2)
این نوع سیمان در برابر زمین های سولفاته و خاک های شوره دار مقاومت بیشتری دارد و در هنگام فعل و انفعالات شیمیایی نسبت به سیمان نوع یک حرارت کمتری تولید میکند این نوع سیمان تا حدی کندگیر است جلوگیری از افزایش دمای بتن به هنگام بتن ریزی در هوای گرم از مزایای این نوع سیمان میباشد و از این نوع سیمان در فونداسیون سازی- دیواره پلها- دیوارهای حائل به طور کلی مکان هایی که بتن با خورشید تماس دارد مورد استفاده قرار میگیرد.
سیمان با تولید حرارت کم یا نوع 4 (دیرگیر)
از این نوع به علت پایین بودن گرمای هیدراتاسیون، در بتن‌ریزی‌های حجیم مانند سدهای بتنی استفاده میشود. چرا که اگر در این موارد گرمای زیادی آزاد شود، باعث ترک خوردن و تخریب سازه میگردد. بنابراین در تولید این نوع نباید از فازهایی که سریع هیدراته می‌شوند، استفاده کرد.
با کاهش آلومینات در سیمان به زیر شش درصد و افزایش نسبت C2S در آن، سیمان کم حرارت تولید می شود. همچنین این سیمان نسبت به سیمان معمولی مقاومت بیشتری دارد و زمان گیرش اولیه آن نیز طولانی تر است.
این نوع سیمان در هواي گرم و دماي بالاي 40 الی 50 درجه سانتیگراد براي تسهیل مراقبت از بتن به کار میرود. مصرف این نوع سیمان در هواي گرم باعث جلوگیري از اتصال سرد میشود؛ چراکه در بتن ریزي دیوارها (دیوار مخزن آب و یا استخر) که طول دیوار زیاد است، چون بتن ریزي لایه لایه انجام میگیرد، ممکن است فاصله زمانی حدود نیم ساعت یا بیشتر طول بکشد تا لایه بتن جدید روي بتن قبلی ریخته شود. بدین ترتیب در هنگام ریختن بتن لایه جدید، بتن لایه قبلی سفت شده و اتصال خوبی بین دو لایه برقرار نمیشود. این اتصال ضعیف بین لایه هاي بتن قدیم و جدید را اتصال سرد میگویند که ضعف بتن ریزي به شمار میرود. به خصوص اگر سازه آبی باشد این اتصال نتطه ضعفی براي نشت آب خواهد بود. مصرف سیمان تیپ چهار در چنین مواردي باعث میشود که فرصت کافی براي بتن ریزي فراهم باشد و لایه هاي قبلی هنوز وارد واکنش نشده باشند تا بتوانند با لایه هاي جدید اتصال مناسبی را برقرار نمایند.
در بتن ریزي هاي حجیم به منظور کاهش تنش هاي حرارتی میتوان از این سیمان استفاده کرد. بتن حجیم بتنی را گویند که طول و عرض و ارتفاع آن زیاد باشد؛ مانند بتن ریزي سدها و یا پایه هاي پل. از اشکالات بتن ریزی حجیم، ایجاد تنش هاي حرارتی است. بدین صورت که به دلیل حجیم بودن بتن، تبادل حرارتی عمق بتن با محیط بیرونی، کندتر صورت میگیرد. بنابراین هنگامی که بتن سفت شد، هنوز دماي قسمت هاي مرکزي آن با محیط اطراف، یکنواخت نشده است. از این لحظه به بعد تغییر دماي بتن در راستاي تبادل حرارتی با محیط خارج، همراه با ایجاد تنشهاي حرارتی خواهد بود. استفاده از سیمان تیپ 4 سبب میشود که اولاً دماي قسمتهاي میانی بتن حجیم کمتر از بتن مشابه ساخته شده با سیمان تیپ 1 باشد (چون سیمان تیپ 4 هم کم حرارت تر است و هم دماي خود را در طول زمان بیشتري آزاد میکند) و ثانیاً فرآیند سفت شدن بتن طولانی تر بوده و در این مدت قسمت اعظمی از تبادل حرارتی با محیط اطراف صورت میپذیرد. البته اگر خطر کاهش دماي بتن به کمتر از 5 درجه سانتیگراد وجود دارد، بهتر است از سیمان نوع 4 براي بتن ریزي استفاده نشود.
سیمان پرتلند پوزولانی
سیمان پوزولانی سیمانی است که در رویه ی تولید آن، پوزولان با کلینکرهای پرتلند ترکیب می شود. مواد پوزولانی موادی بر پایه سیلیس یا سیلیس و آلومینا هستند که منشا آنها خاکستر آتش‌فشانی است و می توانند مقدار کمی سیمان هم داشته باشند. همچنین ممکن است در این پروسه مقداری گچ یا کلسیم سولفات نیز به این ترکیب اضافه شود. این سیمان به خاطر ویژگی های شیمیایی اش، در برابر حملات شیمیایی مختلف مقاومت بسیار بالایی دارد. از این نوع سیمان در سازه های دریایی، فاضلاب ها، سدها، پل ها و غیره استفاده می شود.
سیمان ضد سولفات ها یا نوع 5
از این دسته برای سازههایی استفاده میشود که در معرض آب دریا یا خاک‌های سولفاتی باشند با استفاده از این سیمان احتمال و خطر حملات سولفاتی تا حد زیادی کاهش می یابد؛ از این رو هنگامی که فنداسیون بر روی خاکی با مقدار بالای سولفات بنا می شود، از این نوع سیمان استفاده می شود. نمک های موجود در آب دریا سولفات‌های منیزیم و سدیم دارند که باعث تخریب سازه میگردد. این نوع دارای فاز C3A کمتری است و در برابر سولفات‌ها مقاوم است.
طبق آیین نامه بتن ایران (آبا) کلیه سازه هاي بتنی قرار گرفته در محیطهاي آب و خاك سولفاتی شدید بایستی از سیمان نوع 5 استفاده شود. البته اگر در محیط یون کلر همراه یون سولفات باشد، کاربرد این سیمان باید با احتیاط و با آزمایشهاي لازم صورت گیرد. سیمان نوع 5 دیرتر از سیمان معمولی میگیرد و حد مقاومت 3 ،7 و 28 روزه براي این سیمان کمتر از سایر سیمانهاي پرتلند است و لذا براي سازههایی که نیاز به مقاومت هاي زیادتر باشد، داراي محدودیت کاربرد است.
سیمان سرباره کوره
از این سیمان برای کاهش هزینه ها و اهداف اقتصادی استفاده می شود. از آسیا کردن و مخلوط کردن سیمان پرتلند و سرباره کوره ذوب آهن به دست می‌آید. سرباره‌ها حاوی اکسیدهایی هستند که سیمان پرتلند را تشکیل می‌دهند. در مقایسه با پرتلند معمولی، این نوع دارای مقاومت اولیه‌ی کمتری است اما مقاومت نهایی آنها یکسان است. گیرش اولیه و گیرش نهایی این نوع سیمان به ترتیب ۳٫۵ و ۵ ساعت طول می کشد. بنابراین این سیمان جزو سیمان های زود سخت شونده نیز محسوب می شود.
مقاومت فشاری این نوع سیمان بسیار بالاست و کارایی آن در مقایسه با سیمان پرتلند معمولی بیشتر می باشد. در مناطقی که سازه تحت تاثیر عواملی همچون دمای بالا، یخ زدگی و حملات اسیدی قرار دارد، استفاده از این نوع سیمان توصیه می شود.
آلومینا بالا یا پرآلومین
این سیمانها اساسا از آلومینات کلسیم تشکیل شده اند که پس از اختلاط با آب، تشکیل هیدرات‌های آلومینات کلسیم می‌دهند. از اصلی‌ترین ویژگی‌های این دسته میتوان به سخت شونگی سریع حتی در دمای پایین، دوام بالا در درجه حرارت‌های زیاد (خواص دیرگدازی)، مقاومت در برابر بسیاری از محیط‌های خورنده شیمیایی اشاره کرد.
سیمان تندگیر یا نوع 3
فرق میان سیمان تندگیر و سیمان زود سخت شونده آن است که گیرش آن نسبت به سیمان معمولی سریع تر است. اما میزان مقاومت کسب شده توسط آن مشابه سیمان معمولی است. در حالی که سیمان زود سخت شونده، کسب مقاومتش هم سریع تر است. استفاده از سیمان تندگیر برای بتن ریزی در آب های ساکن یا جاری معمول و مرسوم است.
این نوع سیمان این سیمان تقریباً اجزاء اولیه تیپ 1 را دارد، با این تفاوت که به شدت ریزتر آسیاب شده و به همین جهت گیرش سریعتري دارد. سیمان نوع 3 در مدت کوتاهی یعنی معمولاً در عرض 1 هفته یا کمتر مقاومت زیادي به دست می آورد و مقاومت 7 روزة آن حدود مقاومت 28 روزة سیمان نوع 1 میباشد. این نوع سیمان نسبت به سیمان نوع 1 در هنگام گیرش حرارت بیشتري تولید میکند.
مطابق آیین نامه بتن ایران (آبا) غلظت یون سولفات در محیط آبی کمتر از ppm 1200 و در محیط خاکی کمتر از 5/0 درصد است
از این سیمان وقتی استفاده میکنند که بخواهند زودتر از معمول قالب را برداشته و بتن را مورد استفاده و بارگذاري قرار دهند. در محیطهاي سرد نیز میتوان از این سیمان استفاده کرد تا مدت زمان لازم براي محافظت بتن ریخته شده کوتاه تر شود. اگرچه با به کار بردن مخلوط پرسیمان تر با سیمان نوع 1 هم میتوان بتنی تهیه کرد که در مدت کوتاه مقاومت بیشتري کسب کند، ولی سیمان نوع 3 همین کار را به نحو بهتر و باصرفه تر انجام میدهد. در هواي سرد (حدود 4 درجه سانتیگراد)، در دماي زیر صفر درجه سانتیگراد کاربرد این سیمان به تنهایی کفایت نمیکند و لذا در یخبندان علاوه بر مصرف این سیمان مسائل دیگري نیز باید رعایت شود (مثلاً مصرف ضد یخ)؛ سیمان تیپ 3 در ساعات اولیه مصرف، حرارت قابل توجهی آزاد میکند و باعث گرم شدن بتن میشود.
سیمان هیدرولیک ضد آب
سیمان هیدرولیک ضد آب در دیوارهای بتنی یا سنگی کاربرد دارد و از نفوذ آب جلوگیری میکند. فرمول این نوع سیمان طوری است که خیلی سریع سفت میشود و در مقابل نفوذ آب بسیار مقاوم و مستحکم است. سیمان هیدرولیک ضد آب، مشکل نشتی آب را در مناطقی که آب‌های جاری از زیر یا بالای سطوح بتنی یا سنگی عبور میکند، را حل کرده است. از این نوع سیمان میتوان در اطراف لوله‌های بتنی که آب از آنها عبور میکند نیز استفاده کرد. این سیمان مخلوطی از سیمان پرتلند و سیمان آلومینات کلسیم، دانه‌های سیلیکا، و دیگر افزودنی‌های مخصوص است. این سیمان به رنگ سفید، خاکستری تولید می شود. این نوع سیمان، انتقال مویینه آب را تحت فشار ناچیز یا بدون فشار، کاهش می دهد ولی جلوی انتقال بخار آب را نمی گیرد.
سیمان سفید
این سیمان از مواد خام گرفته شده از اکسید آهن تشکیل شده و ویژگی های آن کاملا شبیه سیمان پرتلند معمولی است. تنها تفاوت میان آن ها در رنگشان است. این نوع سیمان گران تر است و بیشتر به خاطر اهداف معماری و زیبایی در پروژه ها به کار برده می شود. به طور مثال در ساخت کرتین وال های پیش ساخته، پنل ها و طراحی دکوراسیون داخلی و خارجی ساختمان ها.
سیمان های رنگی
با اضافه کردن میزان ۵ تا ۱۰ درصد رنگدانه های معدنی به سیمان معمولی پرتلند، رنگ آن تغییر می کند. ویژگی های دیگر این نوع سیمان تفاوتی با سیمان پرتلند معمولی ندارد. استفاده از این نوع سیمان بیشتر اهداف دکوراتیو و زیبایی شناسی دارد.
سیمان هوازا یا حباب زا
با اضافه کردن افزودنی های هوازا همچون رزین ها، چسب ها، نمک های سدیمی سولفات و غیره در هنگام تولید کلینکر، سیمان هوازا تولید می شود. این نوع سیمان برای بهبود کارایی بتن با نسبت آب به سیمان کمتری استفاده می شود و همچنین باعث مقاومت در برابر یخ زدگی بتن می گردد. آب ویژگی خاصی دارد که بر مبنای آن هنگامی که منجمد می شود، حجمش افزایش پیدا می کند. هوازایی در بتن باعث می شود تا آب در هنگام منجمد شدن جا برای افزایش حجم داشته باشد.
سیمان منبسط شونده
این نوع سیمان با گذر زمان انبساط می یابد و هیچ گونه جمع شدگی در آن، چه در هنگام و چه پس از سخت شدن، رخ نمی دهد. از این سیمان به طور گسترده برای ساخت داکت های پیش تنیده استفاده می شود. از این سیمان در ملات گروت و در زیر صفحه ستون و همچنین در کانال های بتنی پیش تنیده استفاده می گردد.
سیمان هیدروگرافیک
سیمان هیدروگرافیک با افزودن مواد شیمیایی کاهنده ی آب به سیمان تولید می شود و کارایی و مقاومت آن نسبت به سیمان پرتلند معمولی بالاتر می باشد. این سیمان همچنین در برابر بارندگی و باران های موسمی مقاوم است و مشکلی خاصی ندارد. از این سیمان به طور گسترده برای ساخت سازه های آبی هم چون سدها، مخازن آب، آبراه ها، سازه های نگهدارنده ی آب و غیره استفاده می شود.
سیمان سوپر هیدروفوبیک
سیمان سوپر هیدروفوبیک که به اسم سیمان شب نما/ شب تاب هم شناخته میشود، در حقیقت با اصلاح ساختار سیمان تولید میگردد. این سیمان با خاصیت جذب انعکاس نور یک مصالح سازگار با محیط‌زیست شناخته میشود و میتوان آن را جایگزینی برای سیستم روشنایی خیابان‌ها دانست.
سیمان سوپر هیدروفوبیک یک گزینه جالب‌توجه برای تأمین روشنایی جاده‌ها و ساختمان‌ها است که به هیچ تجهیزات الکتریکی هم نیاز ندارد. درصورتی‌که این سیمان ۱۲ ساعت در معرض نور خورشید قرار بگیرد، می‌تواند تا ۱۲ ساعت تابش نور داشته باشد.
سیمان نسوز 450 ( Rf Cement 450 ) :
حاوی بیش از 40% Al2O3 با اتصال هیدروکسیلی و فازهای کلسیم آلومینات، برای مصرف به عنوان ماده نسوز در صنایع حرارتی استفاده می شود.
سیمان نسوز 500 ( Rf Cement 500 ) :
حاوی بیش از 70% Al2O3 با اتصال هیدروکسیلی و فازهای CA2,CA برای مصرف به عنوان ماده نسوز با درصد خلوص بالا در صنایع حرارتی و آتمسفرهای CO.H2 به کار می رود.
سیمان نسوز 550 ( Rf Cement 550 ):
این سیمان ها برای درزگیری چاه های نفت به کار می روند. عمده این نوع سیمان ها دیرگیر بوده و در برابر دماها و فشارهای بالا مقاوم می باشند. این سیمان ممکن است در حفره چاه های آب و فاضلاب نیز به مصرف برسد.
سیمان گوگردی
سیمان پلیمر گوگردی (SPC)، ماده اصلی سازنده بتن گوگردی است و گوگرد مذاب می تواند به عنوان ماده چسباننده مصالح (سيمان) در ساختمان بتن به كار برد. بتن گوگردی دارای خواص الاستیکی، مقاومت در برابر اسیدها و نمک ها، عدم نیاز به آب و … است که می تواند برای کاربردهای ویژه از جمله کف های صنعتی، محیط های خورنده و … استفاده شود.
تفاوت اندازة گوگرد در حالت پودري و مذاب، منجر به ايجاد خلل و فرج در ساختمان بتن پس از سرد شدن مي شود كه بتن را ترد و شكننده مي كند. براي جلوگيري از اين امر، گوگرد مذاب با افزودنيهاي خاصي واكنش داده ميشود و خواص آن بهبود مي يابد. فراورده واكنش گوگرد مذاب و افزودني، سيمان گوگردي است.
سیمان های با گیرش تنظیم شده:
سیمان با گیرش تنظیم شده به گونه ای کنترل و ساخته می شود که می تواند بتنی با زمان های گیرش از چند دقیقه تا یک ساعت تولید کند.
سیمان چاه نفت
این نوع سیمان شامل چندین گروه بوده و به گونه‌ای طراحی شده که شرایط دما و فشار بالای ایجاد شده در تزریق چاه نفت را جواب گو باشد. این سیمان دوغاب با لزجت کم و گیرش کند ایجاد میکند که به منظور سهولت فشار پمپاژ در چاه های عمیق تا حد ممکن روان باقی بماند. مقدار کمی C3A دارد. درشت دانه است و نمی‌تواند شامل مواد کمکی برای آسیاب کردن باشد.
سیمان پلاستیک :
سیمان پلاستیک از آسیاب کردن یک عامل روان کننده معدنی با کلینکر سیمان پرتلند حاصل میگردد. سیمان پلاستیک برای پلاسترهای سیمان پُرتلند و اندود گچ و سیمان به کار میرود و به دلیل مقدار زیاد هوای ایجاد شده برای بتن توصیه نمی‌گردد.
از این نوع سیمان برای ساخت بتن هایی که احتمال نشست های غیر متقارن در آن ها می رود هم می توان استفاده کرد.
