هرآنچه که باید در خصوص آزمون FE و PE بدانید

آنچه در این مقاله مطالعه خواهید کرد:

• مقدمه
• آزمون مهندسي حرفه اي چيست؟
• پيشينه آزمون مهندسي حرفه اي
• آزمون مهندسي حرفه اي در ايران
• عناوين دروس  FE1 آزمون مهندسي حرفه اي براي كليه رشته ها
• سرفصل دروس FE1
• نمونه سؤالات آزمون مباني مهندسي  FE1
• سرفصل دروس FE2رشته عمران
• نمونه سؤالات آزمون مباني مهندسي  FE2رشته عمران
• چه كسي مي تواند مهندس حرفه اي بشود؟
• مزایای استفاده از PE نسبت به FE
• چرا مهندسي حرفه اي لازم است؟
• اخذ گواهي نامه مهندسي حرفه اي چه سودي دارد؟
• قوانین استفاده از ماشین حساب

مقدمه

فارغ التحصيلان دانشكده هاي مهندسي كه در مؤسسه اي دولتي و يا خصوصي، بزرگ و كوچك حرفة فني خود را شروع مي كنند اغلب بدون مقدمه و يا با آموزش كوتاهي به كار گمارده مي شوند. پس از گذشت چند سال در سطح فناوري مؤسسه، در امور روتيني تبحّر پيدا مي كنند و سطح تبحّر آنها اغلب در حد خواست كارفرما مي باشد. از درس هاي آموخته در دانشكده استفاده اندكي مي نمايد و پس از مدتي بيشتر آنها را فراموش مي كنند. اين قبيل مهندسان اگر مجبور به تعويض شغل شوند كه همان تخصّص قبلي مورد نياز نباشد، دوباره و به سختي بايد حرفه جديد را شروع كنند .

در صنايع بزرگ ايران مانند نفت و گاز، فولاد و ذوب فلزات، شبكة به هم پيوستة الكتريكي، خودروسازي و همچنين صنايع پائين دستي، اغلب مهندسان براي حرفه هاي تخصصي در حد كارهاي روزمره فني تربيت مي شوند كه گاهي هم با ارائه دوره هاي آموزشي فشرده تخصصي همراه است .

بسياري از مهندسان علاقه مند به نوآوري و استفاده شخصي تر از زحمات خود، به صورت شخصيت حقيقي و يا در شركت هاي كوچك چند نفري مشغول به كار فنّي مي شوند. اين مهندسان بايد داراي دانش جامعي از علوم و فنون مربوط به رشتة خود باشند تا بتوانند مسائل بسيار مهم و فني حرفه خود را تجربه و تحليل نمايند و ميزان استفاده از افراد ديگر و تخصص هاي خاص را درست ارزيابي نمايند و آنها را به طور موردي به كمك بگيرند. اين افراد باید دانشی جامع از علوم پايه، علوم فني مشترك در رشته هاي مهندسي  و دانش عمیق تری در رشته و گرایش خود (که در آن حداقل دارای درجه کارشناسی هستند) که کاملا نفهیم شده و کاربردی باشد، نيز داشته باشند .

به منظور سنجش این کارائی در كشورهاي صنعتي پيشرفته از سال ها پیش در رشته های اصلی مهندسی توسط موسسات دولتي و يا NGO های معتبر آزمون مهندسی حرفه ای (یا با نام های مشابه) از سالیان پیش انجام می گردد. از چند سال پیش انجمن مهندسان مکانیک این ضرورت را پیگیری نمود. اکنون با همکاری انجمن های مهندسی و تحت هماهنگي سازمان سنجش آموزش كشور، این آزمون از سال 1386 برگزار می گردد. سپس در سال های 1388 و 1390 برگزار گردید.

آزمون مهندسي حرفه اي چيست؟

با توجه به موارد ذكر شده و بطور خلاصه آزمون مهندسي حرفه اي يك آزمون جامع در يك رشته مهندسی و با گرایش های اصلی آن رشته مي باشد. (لذا آزمون مهندسي حرفه اي يك آزمون تخصصي و يك محدوده باريك علمي و فني خاص مهندسي نيست) و دو مشخصه  خاص دارد :

الف- ارزيابي جامع دانش مهندسي

ب-  قابليت بكارگيري دانش و خلاقيت در حل مسائل مهندسي

آزمون مهندسی حرفه ای در دو بخش درس های پایة مهندسی FE یا (Fundamentals of Engineering) و درس های تخصصی PE) یا (Principles and Practice of Engineering)  برگزار می شود.

1.  آزمون FE : آزمون پایه ای ا ست که به صورت مشترک، برای تمام داوطلبان گروه فنی و مهندسی برگزار می شود. قسمت اول آزمون پایة (مشترک)، شامل درس های اخلاق مهندسی، اقتصاد مهدسی، مبانی کامپیوتر و زبان می باشد.

قسمت دوم آزمون FE نیز درس های انتخابی است که شامل مبانی برق، ترمودینامیک، ریاضیات مهندسی، مکانیک مهندسی (استاتیک – دینامیک)، فیزیک، شیمی، رسم فنی خواص و کاربرد مواد است که هر داوطلب می تواند با انتخاب خود، فقط به چهار درس از هشت درس فوق پاسخ دهد.

•  آزمون تخصصی (PE): آزمون تخصصی PE شامل دو قسمت است؛ قسمت اول که سؤالات آن به طور مشترک برای تمام داوطلبان گرایش های مختلف یک رشته است، به صورت تستی یا تشریحی (کوتاه پاسخ) می باشد. قسمت دوم آزمون تخصصی PE نیز شامل آزمونی است که سؤالات آن برای داوطلبان هر گرایش به طور مجزا می باشد و به صورت تستی و یا تشریحی (پاسخ کوتاه) برگزار می شود. آزمون تخصصی PE به صورت PE1 و PE2 یعنی در دو مرحلة گسترده، مشترک بین گرایش هامرحلة Breath و عمیق تخصصی هر گرایش و مرحله Depth برگزار می شود.

امتیاز قبولی در هر یک از آزمون ها، کسب حداقل 60% جمع امتیازات هر آزمون است و سئوالات به گونه ای طراحی شده که علاوه بر دانش کلاسیک و دانشگاهی، تجربة کاری مربوط به رشته مهندسی فرد نیز در پاسخ آنها مؤثر است. مهندسان حرفه ای پس از گرفتن گواهی و کسب تجربة لازم، افراد مناسبی برای سرپرستی فنی پروژه ها، تجزیه و تحلیل تکنولوژی های تولید، طراحی های مفهومی، سرپرستی طراحی محصولات جدید و توانایی سنجش ساخت آنها و نیز مدیریت فنی پروژه هایی که گرایش های مختلف مهندسی را در برمی گیرند، می باشند و اطمینان مشتریان را نسبت به کیفیت محصولات و خدماتی که ارائه می کنند، فراهم می آورند.

هرچند آزمون مهندسی حرفه ای و ایجاد استانداردهای نظارتی و کیفی بر عملکرد مهندسان و محصولات مهندسی، اندکی از خلأ موجود در این زمینه را پر خواهد کرد، اما لزوم ارتباط مراکز دانشگاهی و صنایع، احساس می شود؛ به ویژه این که در آزمون مهندسی حرفه ای، تنها کسانی می توانند شرکت کنند که حداقل چهار سال تجربة کاری مربوط به رشتة مهندسی خود را داشته باشند؛ حال آن که قدم اول در یافتن کار، داشتن مهارت است. از سوی دیگر، کارفرمایان نیز افرادی باسابقة کاری حداقل دو یا سه سال را در اولویت قرار می دهند و به این ترتیب، افراد پس از فراغت از تحصیل، سرگردان می شوند. از این رو، علاوه بر ارتباط دانشگاه و صنعت، برگزاری آزمون مهندسی حرفه ای در پایان دورة کارشناسی و در سطح عمومی، برای تمام فارغ التحصیلان رشته های مهندسی، ضروری است.

پيشينه آزمون مهندسي حرفه اي

در سال 1907 در شهر وايومينگ كشور آمريكا اعلام گرديد افراد متخصصي كه مي خواهند كار مهندسي انجام دهند بايد ثبت نام كرده و طبق شرايط و ضوابطي كفايت آنان به اثبات برسد. ثبت نام مهندسين ورزيده از آن تاريخ در كشورهاي مختلف رايج شد، تا قوانين بر اقدامات حرفه اي آنان نظارت كند و اجراي آن به واحدهاي غيردولتي (NGO) يا انجمن هاي علمي، صنفي يا حرفه اي سپرده شد. هم اكنون در كشورهاي مختلف آمريكا، كانادا، اروپا و حتي آسيا، سازمان ها و ارگان هاي مختلفي وجود دارند كه طبق قوانين و مقرراتي اين آزمون را برگزار مي نمايند و داشتن اين گواهي از شرايط استخدام و يا مجوزي براي انجام پروژه هاي مختلف مهندسي در كشورشان مي باشد .

آزمون مهندسي حرفه اي در ايران

در ابتداي سال 1380، برخي از انجمن هاي علمي مانند انجمن مهندسين برق و الكترونيك ايران، انجمن مهندسان مكانيك ايران لزوم برگزاري آزمون مهندسي حرفه اي را براي جامعه مهندسي كشور احساس نموده و براي برگزاري اولين آزمون به صورت مستقل اقدام كردند و پس از آن با تشكيل شورايي به نام شوراي برنامه ريزي و هماهنگي آزمون مهندسي حرفه اي، متشكل از نمايندگان سازمان سنجش آموزش كشور و 8 انجمن علمي – مهندسي شامل: انجمن مهندسين برق و الكترونيك ايران، انجمن كامپيوتر ايران، انجمن مهندسين متالورژي ايران، انجمن مهندسان مكانيك ايران، انجمن مهندسي معدن ايران، انجمن مهندسي شيمي ايران، انجمن مهندسي صنايع ايران، انجمن مهندسين عمران ايران (كه به اختصار انجمن هاي مادر ناميده مي شوند و ساير انجمن هاي مهندسي بر حسب نوع فعاليت هاي خود زيرمجموعه اين انجمن ها قرار مي گيرند ) فعاليت خود را بطور جدّي آغاز و بطور مستمر پيگيري نمودند .

اهمّ اهداف شوراي برنامه ريزي و هماهنگي آزمون مهندسي حرفه اي در ذيل بيان شده اند :

1- سياست گذاري و برنامه ريزي براي برگزاري آزمون مهندسي حرفه اي

2- هماهنگ كردن اهداف برگزاري آزمون مهندسي حرفه اي در انجمن هاي مهندسي

3- برنامه ريزي براي استانداردسازي آزمون مهندسي حرفه اي

4- علاقه مند كردن مهندسان كشور به ارتقاي سطح توانايي خويش

عناوين دروس  FE1 آزمون مهندسي حرفه اي براي كليه رشته ها

سرفصل دروس  FE1   

سرفصل درس آمار و احتمالات

-معيارهاي مركزي و پراكندگي(مانند ميانگين، مد، ميانه، انحراف معيار)

-توزيع هاي احتمالي(مانند توزيعهاي گسسته و پيوسته : نرمال – دوجمله اي – چند جمله اي)

-احتمالهاي شرطي

-تخمين يا برآورد( مانند برآورد نقطهاي – برآورد فاصله اطمينان) براي يك ميانگين

-رگرسيون و برازش منحني

-اميد رياضي( ميانگين وزني) در تصميم گيري

-فرضيه آزمون(Hypothesis Testing)

سرفصل: اخلاق مهندسي و محيط زيست ، سلامت، ايمني ((HSE

وظايف اخلاقي – صداقت و امانت – پذيرش و تقيسم مسئوليت – مسئوليت هاي فردي و سازماني- رهبري اخلاقي – تعهد به اجتماع-تعهد به توافق و قراردادها – حقوق كارفرما، مالكيت معنوي و تداخل منافع – رعايـت اسـتانداردها در سـاخت و خـدمات – اخـلاق زيست محيطي – توسعه پايدار- ايمنـي و بهداشـت در محـيط كـار – تقليـل ضـايعات (سـه اصـل مقـدس 3R(R–Reuse-Reduce- Recycle) )– حفظ مواهب طبيعت و ……

سرفصل: اقتصاد مهندسي

 نقدينگي – ارزش زماني پول – معادل – بهره مركب – بهره اسمي و موثر – حل مسائل اقتصاد مهندسي – ارزش حال –ارزش در آينده – هزينه ساليانه – نرخ برگشت سرمايه – تحليل هزينه – فايده ، تحليل نقطه سر به سر- بورس- زمان بازپرداخت – ارزش يافتن و مستهلك شدن – تورم

تجارت: اساس ثبت شركت ها – مسئوليت هاي هيات موسس- مجامع عادي – فوق العاده و هيات مديره – مدير عامل-بازرس – ترازنامه – حساب سود و زيان – دعوت مجالس اساس قوانين بيمه اجتماعي – بيمه بازنشتگي – بيمه بهداشت و درمان – بيمه بيكاري – بيمه عمر و شوراي هاي حل اختلاف

سرفصل درس رياضيات و محاسبات عددي

جبر – اعداد – توان و راديكال – اعداد موهومي – جبر خطي – ماتريس ها – دترمينـان – جبـر مـاتريس- حـل همزمـان سيستم معادلات جبري- خطا(مطلـق- نـسبي و درصـدي) -بردارهـا و جبـر بردارهـا- بردارهـا در فـضا – توابـع مثلثـاتي، معكـوس هيپربوليك، پلي نوميال- ريشه معادلات چند درجه اي- اتحادها – هندسه تحليلي- سيستم هـاي مختـصات- خطـوط منحنـي هـا – سطوح مقاطع مخروطي (دايره- بيضي- هذلولي –سهمي- كره – مارپيچ ………..) – سري ها و حـدها -همگرايـي و لگـاريتم هـا –توابع نمائي ديفرانسيل – مشتق – مشتق توابع- مشتق جزئي- مشتق كل- فرمول تيلور – ماكزيمم و مينيمم – توابع صعودي و نزولي – نقطه عطف – ديفرانسيل و تابع اوليه جبر انتگرال- انتگرال معين – انتگرال جز بجز- انتگرال دو متغيير و بيشتر – انتگرال هاي محدود – محاسبات سطح- طول قوس-سطح دوار – سري فوريه – معادلات انتگرال -معادلات ديفرانسيل(كامل –جزء ) – معادلات همگن خطي درجه اول- معـادلات درجـه دوم- معـادلات غيـر همگـن- حـل همزمـان سيستم معادلات ديفرانسيل درجه اول – تبديل لاپلاس- كاربرد تبديل لاپلاس- حل معادلات به كمك سري هـا – سـري تـوان هـا-سري تيلور ….

محاسبات عددي- پيدا كردن ريشه هاي چند جمله اي به روش عددي-تقريب و ميانيابي – تحليل غير خطي معادلات – روش هاي لاگرانژ- نيوتن – انتگرال گيري به روش عددي

سرفصل: شيمي عمومي

مقدمه اي بر نظريه اتمي ماده – ساختمان اتمي – پيوند كووالانسي – پيوند يوني – سينتيك – واكنش هاي درجـه 1 و 2 – جـدول تناوبي – فلزات و شبه فلزات – اجسام يوني – قطبي – واكنش هاي اكسيداسيون و احياء – سـوخت هـاي فـسيلي – انحـلال گـاز در مايعات و جامدات – نقاط جوش و انجماد – پيوندهاي هيدروژني – الكترو شيمي …

سرفصل درس فيزيك

سرفصل: بخش هاي مكانيك – سيالات – حرارت- برق و مغناطيس

 مكانيك: كميت هاي فيزيكي- بردارها- بردار موقعيت، سرعت و شتاب – حركتهاي خطي، دوبعدي و سه بعدي– لـرزش و غلطش- نيرو و حركت – قوانين نيوتن- كار وانرژي – اندازه حركت خطي– گـشتاور و انـدازه حركـت زاويـه اي– بقـا انـدازه حركت – ضربه – جاذبه – تعادل نيروها – نيرويهاي موازي- مركز ثقل – سـازه هـاي نـامعين – الاستيـسيته (كشـساني) –تنشها – تغيير طول نسبي – قانون هوك – حركت نوساني و ارتعاشات – امواج

سيالات

 سيال در سكون: خواص كلي سيالات – فشار و اندازه گيري آن – مركز سطح – قوانين پاسكال و ارشميدس – انتقال نيرو توسط سيال

سيال در جريان: قوانين حركت – پيوستگي- اصل بقاء جرم و انرژي- قانون برنولي– جريان ويسكوز در كانالها و لوله ها-جريان دوبعدي سيالات

حرارت: دما – حرارت – انبساط حرارتي اجسام(گاز- سـيال – جامـد) – انتقـال حـرارت – قـوانين گازهـاي كامـل – كـار و حرارت- قانون اول ترموديناميك – فرآيندهاي مختلف گازها – قانون دوم ترموديناميك – آنتروپي و برگشت پذيري – ماشـين هاي حرارتي و راندمان حرارتي

برق و مغناطيس: الكترواستاتيك – شارژ الكتريكي – ميدان الكتريكي – قانون گـوس – اخـتلاف پتانـسيل – خـازن هـا –جريان و مقاومت- قانون اهم – مدارهاي سري و موازي – كار، انرژي و emf – ميدان مغناطيس – قانون آمپر – اندوكتانس –قانون فاراده – قانون لنز – انرژي در ميدان مغناطيسي – زاويه فاز – كسينوسF – جريان سه فاز – ترانـسفور هـا- مولـدها و موتورهاي الكتريكي و …..

سرفصل درس مباني كامپيوتر

سخت افزار

تكامل سخت افزار- رده بندي كامپيوتر – معماري كامپيوتر- ميكروپروسسورها – كنترل عمليات كامپيوتري- حافظه كامپيوتر- حافظه ECCو پاريتي – دستگاههاي ورودي و خروجي – دستگاههاي حافطه تـصادفي –دسـتگاههـاي حافظـه سلـسله مراتبـي(سـري) –پردازش ترمينولوژي – مخابرات – ساخت شبكه محلي و گسترده (پهن)

ساختمان داده و برنامه نويسي

كدگزاري كاراكترها- برنامه نويسي – سيمبولهاي فلوچارات- زبانهاي سطح پائين- زبانهاي سطح بالا – ماركيتينگ افقي و عمودي-محاسبه سرعت رابطهاي – ساختار، طبقه بندي ديتا و حمل پذيري- برنامه نويسي ساخت يافته- برنامه نويسي شئ گرا- سيستمهـاي محاوره اي، سيستمهاي خبره و هوش مصنوعي- فيلدها، ركوردها و نوع فايلها

فورترن

مقدمهاي بر فورترن – عناصر ساختاري – نمايش ثابتها – عدد صحيح و متغييرهاي اعشاري – متغييرهاي آرايهاي – مقادير اوليـه –عمليات رياضي – عمليات سلسله مراتبي – جملات غير قابل اجرا- جملات منطقي – جملات كنترلي – حلقه هـاي برنامـه – جمـلات ورودي و خروجي – كنترل چاپگر – توابع استاندارد كتابخانه اي – جملات توابع – توابع زير برنامه ها – ساب روتينها – متغييرهـاي

عمومي

منطق ديجيتالي نمايش اطلاعات ديجيتالي – سطوح و حدود منطق دستگاههاي الكترونيكي – پايه عمليات منطقي- گيتهاي منطقـي – جبـر بـولي-جبر سوئيچينگ – مينترمها و ماكسترمها – نمايش اسـتاندارد توابـع منطقـي – اسـتاندارد سـازي حقيقـي توابـع منطقـي (SOP)– (استانداردسازي حقيقي توابع منطقي(POS)

نمونه سؤالات آزمون مباني مهندسي( FE)

داوطلبان علاقمند به شركت در آزمون مهندسي حرفه­اي، نمونه سؤالات آزمون مباني مهندسي( FE) را مي­توانند از لينك زير دريافت نمايند. لازم به ذكر است اين سؤالات از كتب معتبر EIT(Engineering in Training)  اقتباس گرديده است و جهت برگزاري آزمون مذكور در ايران، سؤالات براساس سرفصل­هاي تعيين شده و مطابق با استانداردهاي بين اللملي توسط اين سازمان طراحي خواهد شد.

اخلاق

آمار و احتمالات

رياضيات

شيمي

كامپيوتر

مواد

فيزيك استاتيك

فيزيك ترموديناميك

فيزيك ديناميك

فيزيك مدار الكتريكي

فيزيك مكانيك سيالات

نمونه سوالات 2

سرفصل آزمون مباني مهندسي( FE2) رشته عمران

• نقشه برداري (5 سوال)

– زاويه ها، فواصل و مثلث بندي

– محاسبه مساحت

– بستار

– سيستم مختصات ( مثل GPS ،صفحه حالت)

– منحني ها، قوس ها ( افقي و عمودي)

– كار زميني و محاسبه حجم ها

– تراز مبنا (مانند متغيرها، تراز مبنا و درصد رتبه )

• مقاومت مصالح (6 سوال)

• دياگرام هاي كشش برشي و گشتاور

• تنش و كرنش (محوري، پيچي، خمشي، برشي، حرارتي)

• تغيير شكل (محوري، خمشي، حرارتي)

• تنش هاي مركب

• تنش هاي اصلي

• دايره محور

• تحليل ستون ها (كمانش شرايط حدي و ..)

• مقاطع كمپوزيت

• تغيير شكل آلاستيك و پلاستيك

•دياگرام هاي تنش – كرنش

• سيستم هاي هيدروليك و هيدرولوژيك (7 سوال)

• پايه هيدرولوژي (مانند فيلتراسيون -بارش باران -خروجي – تخليه – سد – جريان سيلاب -آب هاي جاري سطحي)

• پايه هيدروليك (مانند معادلات اصلي – تئوري برنولي – كانال باز جريان – جريان داخل (لوله))

• سيستم هاي پمپاژ (آب و فاضلاب)

• سيستم هاي توزيع شبكه آب شهري

• ذخيره ها (مانند سد – مسيريابي – كانال – مسيرهاي انتفال آب)

• آب زير زميني (مانند آب جاري – چاه ها – آب حركت كننده به اعماق)

• سيستم هاي انتقال فاضلاب (جريان هاي متغير – بهداشتي)

• مكانيك خاك و فونداسيون (7 سوال)

• پارامترهاي خواص و طبقه بندي خاك

• بخش هاي مرتبط (هوا – آب – خاك)

• تنش موثر

• ديوارهاي ادامه دار (تنش فعال – فشار غيرفعال)

• مقاومت برشي

• ظرفيت باربري (چسبنده و غير چسبنده)

• انواع پي (مانند پي گسترده – شمع ها – پي هاي چاهي و يك سره)

• تحكيم و نشست هاي متفاوت

• نشت و تراوش

• پايداري شيب (مانند خاكريزها – خاكبرداري ها – برش هاي خاكي – ترانشه ها – سدها)

• پايداري خاك (مانند اضافه كننده شيميايي – ژئوسنتيتك ها)

• مهندسي محيط زيست (6 سوال)

• كيفيت آب (زمين و سطح)

• كيفيت هوا

• جامدات / دورريزهاي پرخطر

• سيستم هاي بارگذاري بهداشتي فاضلاب

• آزمايش هاي اساسي (مانند آب و فاضلاب – هوا)

• قواعد محيط زيست

• بهبود كيفيت آب و فاضلاب (مانند مقدماتي – ثانويه)

• مهندسي حمل و نقل ( 7 سوال)

• خيابان و شاهراه

-طراحي زميني

-طراحي پياده رو

-طراحي بخش هاي داخلي

•كنترل و تحليل ترافيك

-ايمني ترافيك

-ظرفيت ترافيك

-جريان ترافيك

-دستگاه كنترل ترافيك

-برنامه ريزي ترانسپورت (مدل سازي رفت و آمد در آينده)

• تحليل سازه ( 6 سوال)

• تحليل نيرو و اندازه گيري استاتيكي تيرها – خرپاها و قاب ها

• تحليل خم و اندازه گيري استاتيكي تيرها – خرپاها و قاب ها

• تحليل پايداري تيرها – خرپاها و قابها

• تحليل ستون ها (مانند كمانش و شرايط مرزي)

• بارگذاري و مسير بارگذاري (مانند بارمرده و زنده و متحرك)

• شناسايي اوليه سازه هاي استاتيكي

• طراحي سازه ها (6 سوال)

• كد – آئين نامه ها (مانند AISC ،ACI ،NDS ،AISI )

• طراحي سازه هاي فولادي و مراحل آن (مانند تيرها – تيرستون ها – ستون ها – اعضاي كشش – اتصالات)

• مراحل طراحي مولفه هاي سازه هاي بتني (مانند تير – دال – ستون – ديوارها – پي ها)

• مديريت ساخت (6 سوال)

• روش هاي بدست آوري (مانند طراحي – ساخت – طراحي اجاره – ساخت و كيفيت هاي اساسي)

• منايع تخصيص (مانند كارگر – تجهيزات – مصالح – نقدينگي – سرمايه – زمان)

• قراردادها و قوانين قراردادها

• زمانبندي پروژه (مانند CPM و PERT )

• اقتصاد مهندسي

• مديريت پروژه (مانند مالكيت شخصي كارفرما – پيمانكار – ارتباطات مشترك – ايمني)

• تخمين و برآورد ساخت

• مصالح (5 سوال)

• طراحي بتن مخلوط

• طراحي آسفالت مخلوط

• روش هاي آزمايش (مانند فولاد – بتن – سنگدانه ها -آسفالت)

• خواص فيزيكي و مكانيكي بتون- فلزات آهني و غيرآهني – بنائي – چوب – مواد ساخته شده (چند لايي ها، كمپوزيت ها و آسفالت و … )

نمونه سؤالات آزمون مباني مهندسي( FE)

رشته عمران

سرفصل PE1 و PE2برای رشته عمران

• Civil: Construction (PDF; with design standards)
• Civil: Geotechnical (PDF; with updated design standards)
• Civil: Structural (PDF; with design standards)
• Civil: Transportation (PDF; with updated design standards)
• Civil: Water Resources and Environmental (PDF)

چه كسي مي تواند مهندس حرفه اي بشود؟

1. داراي درجه مهندسي در رشته مربوط از دانشگاه هاي معتبر و مستقل باشد .
2.  داراي تجربه کاری حداقل 4 سال در فعالیت مربوط به رشته مهندسي حرفه ای باشد .
3.  قبولی در امتحان مبانی مهندسي  FE
4. قبولی در امتحان  PE -امتحان PE شامل دو مرحله گستردهBreath  و عمیق گرایشی Depth می باشد.

مباني آزمون مهندسي حرفه اي بطور شماتيك در شكل 1 نشان داده شده است.

لازم به ذكر است كه امتياز براي قبولي در هر يك از امتحان هاي FE  و PE  شامل PE1 و PE2 کسب حداقل 60% جمع امتيازات هر امتحان مي باشد.

مزایای استفاده از PE نسبت به FE

مهندسین دارای مدرک PE برای کاریابی در خارج از کشور نسبت به مهندسین دارای FE دارای اولویت میباشند و برای تاسیس شرکت مهندسی هم لازمه آن داشتن مدرک PE میباشد. اگر آخرین مدرک مهندسی شما لیسانس باشد حداقل 5 سال لازم است تا از مدرک فارغ التحصیلی مهندسین گذشته باشد تا اجازه شرکت در آزمون FE را داشته باشد. داشتن مدرک فوق لیسانس یا دکتری جای دو سال تجربه کار قبول میشود یعنی با حساب این مدارک نیاز به حداقل 3 سال از گذشتن مدرک فارغ التحصیلی کارشناسی شما بگذرد تا مجاز به شرکت در آزمون FE باشید .
اخیرا شرط شرکت در آزمون PE این میباشد که حداقل یک معرف در کشور آمریکا داشته باشند چرا که NCEES با این فرد در ارتباط با مهارت های کاری این شرکت کننده سوال میکنند تا مطمئن شوند که این فرد صلاحیت شرکت در آزمون را دارد یا خیر. مستقیما بایست مدارک مهندسین ایرانی از جمله ریز نمران را ارزیابی کند و این مدارک باید مستقیما از طرف دانشگاه داخل ایران به دست NCEES رسانده شود که این مرحله ارزیابی حدود 4 ماه به طول می انجامد. ارزیابی اولیه توسط مرکز امتجانی مربوطه انجام میپذیرد.

آزمون FE به صورت جزوه بسته و CBT یعنی به صورت کاپیوتری میباشد اما آزمون PE به صورت کاغذی و جزوه باز برگزار میشود.

چرا مهندسي حرفه اي لازم است؟

در كشورهاي صنعتي پيشرفته، جامعه مصرف کننده تولیدات باید از كيفيت و دانش کسانی که در تهیه یک خدمت و یا مصنوع نقش داشته اند، حداقل اطمينان را داشته باشند و مهندسان با امضاء مدارك فني و يا ارائه مستندات مطالعات مربوطه، اين اطمينان را به خصوص در مواردی که به طور منفرد خدمتی را عرضه می کنند، به گیرنده می دهند.

در كشور ما در امر ساختمان سازي كه در واقع يك محصول فراگير و مورد نياز جامعه است، سازمان نظام مهندسي ساختمان چنين نقشي را ايفا مي نمايد. در صنعت ساختمان سازي كه فناوري مشخص و تخصص هاي محدود وجود دارد و هر ساختمان باید جداگانه ساخته شود يك نظام مهندسي را مي توان تعريف كرد تا با برگزاری آزمون های خاص مهندسی و آئين نامه ها مهندسان را در مسير تخصصي شدن آنها هدايت كند و موفق نیز خواهد بود و اثرات آن در بالا رفتن كيفيت اين محصول روز به روز بيشتر نمايان مي شود. در بقيه محصولات مورد استفاده جامعه از آشپزخانه تا فضا و دریا فناوري های نامحدود،گسترده و بسیار گوناگون است و تعریف نظام های مهندسی مختلف برای محصولات مختلف که بطور انبوه نیز تولید می شود معنی نخواهد داشت. فقط رعایت استانداردهای ساخت و تولید مصوب باید همه گیر شود.

در اینجا نقش مهندس حرفه اي نمايان مي شود و حداقل اطمينان را به دريافت كننده خدمت و يا توليد كننده محصول مي دهد كه مسائل مختلف طراحي و ساخت توسط فردي با اطلاع از كليه موارد مؤثر در طراحي و توليد دیده شده است. البته در كنار مهندس حرفه اي، لزوم وجود مهندس و يا پژوهشگري كه مورد خاص و باریکی را مطالعه و محاسبه مي كند، به قوّت خود باقي است و مهمتر اینکه مهندسان حرفه ای متخصصان و پژوهشگران موفقتری خواهند شد.

مهندسان حرفه اي پس كسب تجارب لازم، افراد مناسبي براي سرپرستي فني پروژه ها، يا سرمهندسي، تجزيه و تحليل تكنولوژي هاي توليد، طراحي هاي مفهومي (Concept design) ، سرپرستي طراحي محصولات جديد و امكان سنجي ساخت آنها و مديريت فني پروسه هايي كه گرايش هاي مختلف مهندسي را در بر مي گيرد و بسيار كارآمد خواهند بود، مي باشند.

اخذ گواهي نامه مهندسي حرفه اي چه سودي دارد؟

تصميم گيري هاي حساس فني، تعيين فناوريهاي لازم در يك پروسه، قابليت هاي علمي– فني و كارايي، تجربه و خلاقيّت و تحليل افراد، نقش اساسي دارد. همچنين بررسي پارامترهاي مختلف خواص و رفتار مواد در شرايط مختلف كاري، چگونگي كسب ضمانت دوام و كيفيت عملكرد محصول نيز به نوبه خود از اهميت لازم برخوردارند.

اغلب كارفرمايان براي تعيين و همچنين اطمينان از عملكرد يك مهندس در يك مسئوليت فني و حسّاس، نياز به مطالعه فراوان دارند. به عبارت ديگر آنها صرفاً نمي توانند در اينگونه موارد، به مدارك و يا معدل، مصاحبه، توصيه و … تكيه نمايند. دارندگان گواهي مهندسي حرفه اي با ارائه گواهي مذكور به كارفرمايان مي توانند اطمينان خاطر بيشتري براي ايشان فراهم نمايند. اين افراد قابليت هاي شخصي خود را عملاً بعد از اتمام تحصيلات دانشگاه و پشت سر گذاشتن چند سال كار و تجربه به وسيله آزموني كه توسط يك سازمان معتبر ملي برگزار شده است محك زده و گواهي مربوطه را نيز اخذ نموده اند. با گذشت زمان مشخص خواهد شد كه مهندسان حرفه اي مسلماً شانس بيشتري براي استخدام در مؤسسات بزرگ نسبت به رقباي هم ارز خود خواهند داشت. بديهي است اين افراد در كارهاي فردي و با تشكيلات كوچك نيز بسيار موفق تر خواهند بود از كساني كه اين مرحله را نگذرانيده اند. آمارهاي مربوط به دستمزد مهندسان در برخي كشورهاي توسعه يافته نشان مي دهد كه مهندسان حرفه اي از همكاران هم رشته خود، دستمزد ساليانه ي بيشتري دريافت مي كنند.

مسلماً در ايران نيز پس از گذشت چند سال كه ارزش اجتماعي و اقتصادي اين گواهي نامه براي كارفرمايان مشخص مي شود، به تدريج چنين خواهد شد. به سادگي مي توان پيش بيني كرد كه در آيند‌ة حرفه اي ايران، شركت هاي مهندسي و توليدي يقيناً براي گزينش در مسئوليت هاي حساس و كليدي خود، خواستار گواهي نامه مهندسي حرفه اي از متقاضيان خواهند بود. اين جاست كه آزمون مهندسي حرفه اي به هدف خود، يعني تعالي و كسب مستمر دانش هاي فني و ارتقاء خلاقيت در مهندسان رسيده و چرخ توليد ملي را دقيق تر، روان تر و با صرفه تر از گذشته به حركت در خواهد آورد.

قوانین استفاده از ماشین حساب

در این ازمون سیاست ماشین حساب خاصی وجود دارد که توسط NCEES ساخته شده است. امتحان کنندگان مجاز به استفاده از ماشین حساب غیر از مارک یا مدل ذکر شده نیستند. در حال حاضر مدلهای زیر توسط NCEES تأیید شده اند.

1. کاسیو: مدل های fx-115 یا fx-991. 2
2. Hewlett-Packard (HP): فقط مدلهای HP33S یا HP35S است..
3. Texas Instruments: TI-30x یا TI-36S باید در نام مدل وجود داشته باشد.

منبع: سایت سازمان سنج