اين سيستم ساختماني، متشكل از ديوارهاي باربر مسلح و يك سيستم ساختماني با مصالح بنايي ميباشد. در اين سيستم از بلوك هاي خشت تثبيت شده در ساخت ديوارهاي باربر مسلح استفاده ميشود. اين سيستم ساختماني ميتواند، به عنوان راه حلي در تامين مسكن روستايي ارزان و مقاوم در نظر گرفته شود. به طور كلي طبق استاندارد 2800 ايران، استفاده از بناهاي سنتي و خشتي صرفاً در مناطق دور دست كه امكان فراهم آوردن مصالح مقاوم به سادگي ميسر نميباشد و با رعايت دستورالعمل هاي فني ويژه كه ايمني نسبي اين بناها را تامين گرداند، مجاز ميباشد. با توجه به شكل و هندسه بلوك ها در اين سيستم، ظرفيت هاي مناسبي به منظور مقاوم سازي و تامين يكپارچگي در سيستم مشاهده ميشود. از جمله اين ظرفيت ها ميتوان به حفرات تعبيه شده در داخل بلوك ها به منظور امكان تامين تسليح و يكپارچه نمودن اعضاء، امكان فقل و بست بلوك ها در يكديگر با استفاده از كام و زبانه هاي تعبيه شده و همچنين امكان ايجاد كلاف هاي افقي با استفاده از بلوك هاي U شكل اشاره نمود. در اين سيستم به دليل استفاده از مصالح در دسترس و همچنين امكان توليد بـلوك ها در محل اجراي پروژه از سادگي و سهولت لازم اجرايي در كنار مقاومت مورد نياز در مسكن روستايي ميباشد. اين سيستم ساختماني در مركز تحقيقات ساختمان و مسكن مورد بررسي قرار گرفته و استفاده از آن در محدوده الزامات ارائه شده مجاز است.
الزامات سيستم ساختماني بلوک هاي خشتي مسلح
سيستم معرفي شده يك سيستم ساختماني با مصالح بنايي است، در صورتي كه در اين سيستم، ضوابط ساختمان هاي خشتي بر اساس مبحث هشتم مقررات ملي ساختمان ايران با عنوان “طرح و اجراي ساختمان هاي بنايي” رعايت شود، استفاده از آن در مناطق با لرزه خيزي كم و متوسط مطابق استاندارد 2800 ايران تا حداكثر 2 طبقه و صرفاً به عنوان مسكن روستايي مجاز است.
1-در خصوص خصوصيات مصالح تـشكيل دهنـده رعايـت مـوارد زير الزاميست
: خاك: خاك مورد استفاده نبايد حـاوي كمتـر از 25 درصـد و بيش از 45 درصد مواد رد شده از الك نمره 200 باشد. خـاك بايد داراي مقدار كافي رس باشد، كه ذرات را به هم بچـسباند و نبايد حاوي بيش از 2/0 درصد نمك هاي محلول باشد.
ملات: اگر مواد ملات خـاكي داراي همـان مـواد واحـد بنـايي خاكي باشد، استفاده از مـلات خـاكي مجـاز اسـت . هـمچنـين ملاتهاي متداول آهك- ماسه -سيمان از انواع M ، S و N مجاز ميباشد.
تثبيت كننده ها: در صورت لـزوم مـواد تثبيـت كننـده بايـد ، قيـر امولسيون شده، سيمان پرتلنـد، آهـك يـا سـاير مـواد افزودنـي مورد قبول باشد. مواد تثبيت كننده بايد بـه طـور يكنواخـت بـا خاك مخلوط، در مقادير كافي مخلوط شوند تا مقاومت مورد نياز در برابر جذب آب بدست آيد.
2-مقـدار رطوبـت خـشت هـاي عمـل آوري نـشده نبايـد بـيش از 4 درصد وزني باشد.
3-هيچ خشتي نبايد داراي بيش از 3 ترك جمع شدگي باشد و هيچ ترك جمع شدگي نبايد بـيش از 76 ميليمتـر طـول يـا بـيش از 3 ميليمتر عرض داشته باشد.
4-خــشت هـا بايــد داراي ميــانگين مقاومــت فــشاري حــداقل 2 مگاپاسكال باشند. يكي از 5 نمونـه مـيتوانـد مقاومـت فـشاري بيش از 7/1 مگاپاسكال داشته باشند.
5-بلوك هاي خاك تثبيت شده بـا سـيمان، بايـد مطـابق اسـتاندارد 1992:IS3495 آزمون شده و از نظر و ويژگيها با اسـتاندارد 1982:IS1725 مطابقت داشته باشند.
6-در اجرا و احداث ساختمان با اين سيستم لازم است، كليه موارد مندرج در راهنماي سـاخت ” center HABITECH “كـه به مركز تحقيقات ساختمان و مسكن ارائه شده، رعايت شود.
7-در خـصوص ايـن سيـستم، رعايـت مبحـث سـوم مقـررات ملـى ساختمان ايران با عنوان “حفاظت ساختمانها در مقابـل حريـق ” و همچنين الزامات مندرج در آيين نامه محافظت ساختمان هـا در برابـر آتـش، نـشريه شـماره 444 مركـز تحقيقـات سـاختمان و مسكن مربوط به مقاومت اجزاي ساختمان در مقابل حريق بـا درنظر گرفتن ابعاد ساختمان، كاربرى و وظيفـه عملكـردى اجـزاى ساختمان الزامى است.
8-در خــصوص ايــن سيــستم، بــا توجــه بــه ايــن نكتــه كــه ديــوار ساخته شده به تنهائي جوابگوي انتظـارات تعيـين شـده در مبحـث 19 نیست، استفاده از يك لايه عايق حرارتي در طرف داخل يـا خـارج آن الزامـي اسـت. مشخـصات عـايق حرارتـي (از جملـه ضخامت) بايد مطابق محاسبات و طراحي باشد.
9-رعايت مبحث نوزدهم مقررات ملـى سـاختمان ايـران بـا عنـوان “صرفه جويي در مصرف انرژي” الزامى است
10-صدابندي هوابرد جداكننده هاي بين واحدهاي مـستقل و پوسـته خارجي ساختمان و صـدابندي سـقف بـين طبقـات بايـد مطـابق مبحــث هجــدهم مقــررات ملــي ســاختمان ايــران بــا عنــوان “عايق بندي و تنظيم صدا” تامين شود..
11-ضروري است تمهيدات لازم متناسب با شرايط مختلـف اقليمـي و محيط هاي خورنده ايران صورت پذيرد.
12-كليه مصالح و اجزا در ا ين سيستم اعم از معمـاري و سـازه اي از حيث دوام، زيست محيطي و … بايـد بـر مبنـاي مقـررات ملـي ساختمان ايران و يا آئين نامه هاي معتبر بين المللي بـه كـار گرفتـه شود..
13-اخذ گواهينامه فني براي محصولات توليدي، پس از راه اندازي خط توليد از مركز تحقيقات ساختمان و مسكن الزامي است.
منبع: مرکز تحقیقات راه و مسکن