(Saebi Alternative Building System – SABS) سيستم ساختمانی سبز
اين سيستم يك مجموعه يكپارچه از سطوح ديوار و سقف است كه همگي ميتوانند در تحمل بارهاي وارده بر ساختمان به صورت يك سيستم جعبه اي شكل (Structure Shape Box) مشاركت كنند. بنابراين حفظ انسجام و يكپارچگي سيستم جعبه اي شكل، نقش تعيين كننده اي در رفتار سازه اي آن ايفا مينمايد. هر ديوار يا سقف داراي يك لايه دروني (هسته مياني) از پلي استايرين و دو لايه بيروني از بتن مسلح به الياف شيشه (GFRC )است. لايه دروني پلي استايرين در ابتدا برپا ميشود و نقش قالب براي لايه هاي بيروني را به عهده دارد. لايه هاي بتني رويي در كارگاه روي لايه پلي استايرين پاشيده ميشوند و باربري و يكپارچگي و انسجام ساختمان ناشي از عملكرد آنها پس از سخت شدن و كسب مقاومت است. كاربري اين ساختمان ها صرفا مسكوني يك طبقه است. در مورد ضوابط طراحي و اجراي اين سيستم ساختماني يك گزارش فني تحت شماره 1638-ESR توسط موسسه ICC در ايالات متحده آمريكا در سال 2017 ارائه شده است. از نظر سازه اي با توجه به تعداد و تنوع آزمايش هاي انجام شده در ايالات متحده كاربرد سيستم ساختماني سبز حداكثر در ساختمان هاي مسكوني يك طبقه مجاز است. تحليل و طراحي سيستم سازه ضروري است بر پايه مدلسازي دقيق اجزاي محدود صورت گيرد. در اين سيستم لازم است محدوديت هايي از نظر ابعاد و بار وارد بر ساختمان رعايت شود كه به شرح زير ميباشد:
– بارگذاري ثقلي، باد و زلزله بايد بر اساس آخرين ويرايش هاي مبحث ششم مقررات ملي ساختمان و استاندارد 2800 ايران با در نظر گرفتن محدوديت هاي زير انجام شود.
– حداكثر ارتفاع آزاد مجاز ديوارها برابر 3 متر است.
– حداكثر دهانه آزاد مجاز باربر دال سقف برابر 4 متر است.
– استفاده از تيرهاي متشكل از پلي استايرين و GFRC در تركيب با دال سقف مجاز نيست.
– حداقل ضخامت لايه پلي استايرين (EPS)بايد براي سقف برابر 300 ميليمتر و براي ديوار سازهاي برابر 250 ميليمتر باشد.
– حداقل ضخامت لايه GFRC بايد برابر 15 ميليمتر در نظر گرفته شود.
– مجموع بار مرده و زنده وارد بر سقف نبايد از 200 كيلوگرم بر متر مربع تجاوز كند.
– احداث سقف به صورت كنسول مجاز نيست.
– در محاسبه اثر زلزله ضريب رفتار ساختمان R برابر 2 و ضريب افزايش تغييرمكان جانبيCd برابر برابر يك در نظر گرفته شود.
– براي اطمينان از انطباق مشخصات مصالح GFRC مورد استفاده در سازه با شرايط طرح ، لازم است در هر ساختمان احداث شده با سيستم سبز نمونه هاي لازم از مصالح مطابق گزارش 1638- ESR تهيه و مورد آزمايش قرار گيرد و نتايج با مقادير مجاز مقايسه و در پرونده ساختمان نگهداري شود.
– پلي استايرن مورد استفاده در ديوارها و سقف بايد از نوع كند سوز (خود خاموش شو) با حداقل دانسيته 20 كيلوگرم در مترمكعب و مدول الاستيسيته حداقل2 مگاپاسكال باشد
– بتن پاششي GFRC بر روي ديوار يا سقف سازه بايد مسلح به الياف شيشه از نوع AR ،مقاومت خمشي بتن حداقل 5 مگاپاسكال و مقاومت فشاري بتن پاشيده بر روي ديوار حداقل 20 مگاپاسكال باشد.
– خيز حداكثر مجاز سقف براي تركيب بارهاي مرده و زنده بايد به 480/L دهانه محدود شود.
– اتصال ديوار به فونداسيون بايد توسط ميل مهار مناسب براي جلوگيري از بلندشدگي ديوار و ساير نيروهاي وارد بر ديوار طراحي شود. در نظر گرفتن حداقل يك عدد ميلگرد به قطر 12 ميليمتر با طول ريشه حداقل 500 ميلي متر در هسته مياني ديوار و با فواصل محور تا محور حداكثر 450 ميليمتر در طول ديوار الزامي است. حداقل قطر سوراخ لازم براي ميل مهار مذكور بايد برابر 75 ميليمتر و گروت پيرامون ميل مهار بايد از نوع SABSCRETE مطابق ESR1638-ICC باشد.
– مشخصات سنگدانه مورد استفاده در بتن پاششي بايد داراي حداكثر اندازه 4.75 ميليمتر و مطابق با استاندارد ملي ايران به شماره 302 و يا C33 ASTM ،و سيماني با آهنگ رشد مقاومت تسريع شده (بر اساس نوع سيمان و يا استفاده از مواد افزودني تسريع كننده آهنگ سخت شدن) باشد. مشخصات ساير مواد نظير مواد پليمري (Copolymer SABS ،(الياف شيشه، و ساير مواد افزودني بايد مطابق با ESR1638-ICC باشد.
– با توجه به اهميت پديده جمع شدگي در GFRC لازم است با استفاده از مواد پليمري جبران كننده جمع شدگي و الياف شيشه جمع شدگي ناشي از خشك شدن بتن پاششي كنترل شود.
– با توجه به اهميت عمل آوري در كسب مقاومت و دوام درازمدت بتن پاششي بايد عمل آوري حداقل به مدت سه روز مطابق با الزامات مبحث نهم مقررات ملي و يا آئين نامه بتن ايران انجام شود. در غير اين صورت لازم است با استفاده از مواد ويژه عمل آوري از ترك خوردگي كوتاه مدت بتن پاششي جلوگيري شود.
-در موارديكه بتن پاششي در معرض شرايط محيطي قراردارد، بسته به شرايط محيطي بايد تمهيدات لازم براي دوام آن در برابر چرخه هاي يخ زدن و آب شدن پياپي، حمله سولفاتي يا تجمع نمك ها اتخاذ گردد.
– مشخصات چسب رزين مورد استفاده براي اتصال قطعات پلي استايرن (EPS )به يكديگر بايد از نوع يك جزئي يا دو جزئي مطابق با .باشد SABS Construction Manual ver.9.1 2007 – لازم است پلي استايرن با يك لايه بتن GFRC با ضخامت كافي مطابق با آيين نامه IBC به عنوان مانع حرارت در برابر حريق (barrier Thermal )محافظت شود.
– به علت پيوستگي پلي استايرن در اين سيستم، ضروري است هر ساختمان ساخته شده با اين سيستم، صرفا يك واحد مستقل مسكوني باشد.
– لازم است فاصله بين ساختمان هاي مسكوني ساخته شده با اين سيستم حداقل 6 متر باشد.
– طراحي و نظارت بر اجراي سيستم ساختماني سبز بايد مطابق با مدرك فني اجراي سيستم سبز 2007 July, 1.9.ver Manual Construction SABS و مدرك فني كنترل كيفيت SABS نماينده توسط بايد سيستم اجراي و طرح همچنين. باشد Quality Control Manual QCM- 1.002, ver.9.1, Feb. 2007 رسمي و قانوني شركت Group International Strata و افراد آموزش ديده داراي صلاحيت فني و حرفهاي انجام شود. غير از موارد فوق الذكر بايد مندرجات گزارش 1638-ESR ICC بطور كامل در طراحي و ساخت ساختمان با اين سيستم رعايت شود. نظريه فني صادره در صورتي داراي اعتبار است كه طراحي و اجراي كليه ساختمانها با اين سيستم، صرفا با مشاوره فني و نظارت عاليه مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي انجام شود.
منبع: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن